کارگاه‌های آموزشی

ازجمله اقدامات آموزشی مرکز حافظ‌شناسی-کرسی پژوهشی حافظ، برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های حافظ‌خوانی و حافظ‌پژوهی، برای گروه‌های مختلف جامعه است.

این کارگاه‌‌ها در مقاطع مختلف، با همکاری استادان برگزیدة حافظ‌پژوه و با رویکردهای متنوع برگزار می‌شود. این ایجاد تنوع نیز، در پاسخ به نیاز و سلیقة عموم علاقه‌مندان به شعر و هنر حافظ بوده است.

برخی از کارگاه‌‌های برگزار شده:

ردیف نام کارگاه مدرس مخاطبان زمان
۱ درس‌گفتارهاي حافظ‌شناسی دکتر جواد دهقانیان دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر‌الدین طوسی تهران زمستان ۹۹
۲ سفر به دنیای حافظ دکتر سمانه اسدی نوجوانان ۹ تا۱۲ سال زمستان ۹۹

کارگاه آموزشی «درس‌گفتارهاي حافظ‌شناسی»

درس‌گفتارهاي حافظ‌شناسی برای دانشجویان دانشگاه خواجه نصیر‌الدین طوسی تهران، با حضور جمعی از دانشجویان علاقه‌مند به حافظ در زمستان ۱۳۹۹ برگزار شده است.

در این درس گفتارها که در قالب يک دوره‌ی شش جلسه‌ای برگزار می‌شود، دانشجویان با جنبه‌های مختلفي از شعر و اندیشه‌ی حافظ به شرح زیر آشنا می‌شوند:

۱- حافظ و روزگارش: درک تاریخ عصر حافظ تأثیر مستقیمی بر فهم شعر او دارد؛ از اين‌رو به‌منظور آشنایی با شرایط تکوین و پیدایش شعر حافظ و درک تأثیر مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی  بر شعر او، نخست عصر حافظ بررسی شده و اشارات تاريخي و شیوه‌ی بازنمایی‌های وی از وقایع این عصر پرآشوب تبیین می‌شود.

۲ – تکوين ادبي شعر حافظ: در این گفتار به نقش شعراي متقدم در پیدایش شعر حافظ و تعاملات وي با ديگر شعرا اشاره تلاش می‌شود با مقایسه‌ی اشعار حافظ و دیگر شعرا جايگاه هنري وي تشریح گردد.

۳- شخصیت‌ها و کلمات کليدي شعر حافظ: یکی از اجزاء مهم روایت، شخصیت‌پردازی است. شعر حافظ اگرچه روایت در معنای خاص آن نیست؛ اما سرشار از عناصر روایی و شخصيت‌هايي است که در شعر او هويت مي‌گيرند. در این گفتار، مهم‌ترین شخصیت‌ها، تیپ‌ها و کلمات کليدي شعر وی تبیین می‌شود.

۴ – حافظ و امر زیبا: شعر حافظ مختصات جمال‌شناسی خاصی دارد که آن را از دیگر شعرای ایرانی متمایز می‌سازد. امر زیبا چه از منظر فلسفی و چه از منظر ادبی، ازجمله دل‌نگرانی‌های حافظ است.

۵- حافظ و طنز: طنز در شعر حافظ جایگاه ویژه‌ای دارد؛ نگاه رندانه و محافظه‌کارانه‌ی حافظ به فلسفه، مقولات دینی و سیاسی گونه‌ای از طنز پنهان و ظریف را در شعر وي ایجاد کرده که بدون توجه و درک آن، بخش مهمی از فهم ما از شعر وی ابتر و ناقص خواهد ماند.

۶ – حافظ و روزگار ما: شعر حافظ تا روزگار ما همچنان زنده و ماندگار است. شواهد متعدد و قابل مشاهده‌اي نشان می‌دهد که شعر وی در حیات اجتماعی ما  همچنان ساری و جاری است و مانند رشته‌هایي نامرئی اجزاء وسیع و گسترده‌ی فرهنگ و تاریخ ایرانیان را به هم پیوند می‌زند. در این گفتار، علاوه‌بر بررسی این فرضیه به میراث حافظ برای نسل امروز و چگونگی بهره‌گیری بهتر از این ظرفیت فرهنگی پرداخته می‌شود.

کارگاه آموزشی «سفر به دنیای حافظ»

دوره‌ی حافظ‌شناسی برای نوجوانان ۹تا۱۲سال با همکاری کتابخانه‌ی حافظیه‌ی شیراز، وابسته به نهاد کتابخانه‌های عمومی استان فارس، با حضور ۵۰نفر از نوجوانان علاقه‌مند به حافظ در زمستان سال ۱۳۹۹ برگزار شده است.

در این دوره، نخست به بیان مفاهیم کلی موجود در اشعار حافظ و سپس تبیین لغوی و تحلیل محتوایی اشعار حافظ متناسب با شرایط سنی نوجوانان پرداخته می‌شود.

دفتر هفتم حافظ پژوهی

دفتر هفتم حافظ‌­پژوهی دربرگیرنده‌ی متن مقالات و سخنرانی‌­های یادروز حافظ در مهرماه ۱۳۸۲ است. این مجموعه به کوشش جلیل سازگارنژاد گردآوری و از سوی مرکز حافظ‌‌‌­شناسی منتشر شده‌است. دفتر با سخنرانیِ مدیر مرکز حافظ‌­شناسی آغاز شده و در ادامه، مقالات حافظ‌­پژوهانی چون دکتر بهروز ثروتیان، دکتر محمود عابدی، دکتر معصومه معدن­‌کن، شهریار مندنی‌­پور و… آورده شده‌است.

خواجه‌ی مصلحت‌­اندیش شیراز/ بهروز ثروتیان

مهندسیِ سخن در سروده‌­های حافظ/ دکتر سید محمد راستگو

کتاب حافظ/ مصطفی صدیقی

نقش بر آب/ دکتر محمود عابدی

صدای دیگری در دیوان حافظ/ دکتر منیژه عبداللهی

جهان شعر و اندیشه‌ی حافظ/ محمد عزیزی

چندمعنایی در شعر حافظ (۱)/ دکتر محمد غفرانیِ جهرمی

حافظ و تاگور/ دکتر پروین‌­دخت مشهور

نقش صبا در عشق و عرفان و تاریخ غزل حافظ/ دکتر معصومه معدن­‌کن

سانسورستیزی‌­های حافظ/ شهریار مندنی­‌پور

تساهل در شعر و اندیشه‌ی حافظ/ حافظ موسوی

اکنون ابدی (زمان و روایت در شعر حافظ)/ دکتر علی‌رضا نیکویی