پیام تسلیت مرکز حافظ‌شناسی در پی درگذشت استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن

استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن (۱۳۰۴ یزد – ۱۴۰۱ تورنتو) حقوق‌دان، منتقد، مترجم، شاعر، نویسنده و تحلیل‌گر تاریخ و فرهنگ ایران درگذشت. وی دنباله‌ی نسل پژوهشگرانی بود که ژرف‌نگری و انصاف علمی را شرط نویسندگی می‌دانستند. در غرب تحصیل و به شهرها و کشورهای مهم دنیا سفر کرده بود. سفرنامه‌های خواندنی او گواه روشن‌بینی و دقت نظر اوست. در مهم‌ترین مجامع علمی دنیا سابقه‌ی سخنرانی یا تدریس داشت. از سوی دیگر به فرهنگ و ادب و تاریخ ایران بسیار علاقه‌مند بود. با قلمی استوار و دلکش می‌نوشت و از نویسندگان نسبتاً پرکار بود، اما کمتر اثر وی است که خواندن و بازخواندنش، تأثیری شگرف در خواننده بجا نگذارد. نوشته‌های تحلیلی وی در زمینه‌ی ایران‌شناسی، فارغ از سلیقه‌ی روز و معطوف به‌ریشه‌های فرهنگ و اجتماع ایرانی است و از این‌رو مرور ایام بر آن غبار کهنگی نمی‌نشاند. خردگرایی استاد اسلامی ندوشن وی را به فردوسی نزدیک و‌ دلبسته کرده بود و لطف بیان و شمول نگاهش او را به حافظ. از این‌رو برای این دو شاعر بزرگ، حرمتی بسزا قائل بود. البته سعدی و مولوی و خیام را هم از نظر دور نمی‌داشت. کسانی که تحلیل روایت رستم و اسفندیار را در کتاب «داستانِ داستا‌ن‌ها» یا تفسیر پاره‌ای از غزل‌های خواجه را در کتاب «تاملی در حافظ» خوانده‌اند، اذعان می‌کنند که قلم وی در تحلیل ادبی هم کم‌نظیر بود. مصاحبه‌ها، یادداشت‌ها، مقاله‌ها، نامه‌ها و کتاب‌های وی همه خواندنی و آموختنی است و امروز که جسم خاکی او در میان ما نیست، می‌توان صدای بلند وی را از لا به لای کلماتی که نگاشته، به‌گوش جان شنید. راست گفت آن که گفت: در خواندن، فقط نباید سیاهی‌های روی صفحه را خواند، بلکه باید سفیدی‌های صفحه را هم خواند.

مرکز حافظ‌شناسی درگذشت استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن را به‌همسر دانشمند ایشان بانو دکتر شیرین بیانی، فرزندانشان و جامعه‌ی فرهنگی و ادبی ایران عزیز تسلیت عرض می‌نماید.
روانش شاد و یادش ماندگار باد.

روابط عمومی مرکز حافظ‌شناسی